การกำหนดหน้าที่พลเมือง ทำให้ “รัฐ” เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับชีวิตประชาชนมากเกินไป

แม้เนื้อหา “หน้าที่พลเมือง” บางส่วน จะถูกหยิบมาจาก “หน้าที่ของชนชาวสยาม/ชนชาวไทย” ซึ่งปรากฎอยู่ในรัฐธรรมนูญฉบับถาวร จำนวน 10 ฉบับ ทั้งปี 2475 ปี 2489 ปี 2492 ปี 2495 ปี 2511 ปี 2517 ปี 2521 ปี 2534 ปี 2540 และปี 2550 ซึ่งส่วนใหญ่เป็นการกำหนดให้ปฏิบัติตามกฎหมายที่มีอยู่แล้ว เช่น เสียภาษีอากร รับราชการทหาร ป้องกันประเทศ ช่วยเหลือเจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือไปเลือกตั้ง

แต่ “หน้าที่พลเมือง” ในร่างรัฐธรรมนูญฯ ฉบับล่าสุด กลับมีการกำหนดเรื่องที่เป็นนามธรรม และเป็นเรื่องเชิงปัจเจก เช่นกำหนดว่าต้องเคารพอะไร? หรือมีค่านิยมอย่างไร?

นอกจากนี้ การกำหนดให้รัฐ “มีหน้าที่ต้องปลูกฝังให้พลเมืองยึดมั่นระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ตลอดจนจัดให้มีการศึกษาอบรมในทุกระดับ ทุกประเภท และทุกกลุ่มอายุ เพื่อสร้างความเป็นพลเมือง” รัฐจะจัดอบรมหรือให้การศึกษาไร ในขณะที่มาของร่างรัฐธรรมนูญฯ รวมถึงการแก้ไขปัญหาต่างๆ ในปัจจุบัน ยังหวังพึ่งอำนาจพิเศษ